Trồng rau bằng phương pháp thủy canh đã trở nên phổ biến ở nhiều nước phát triển trên thế giới. Trong những năm gần đây, cũng có nhiều trang trại tại Việt Nam sử dụng phương pháp thuỷ canh. Đây là hướng đi giúp giải quyết được vấn đề rau không an toàn, thay đổi khí hậu và gia tăng dân số, trong đó rau xà lách được trồng nhiều nhất.
1. Tại sao lại trồng xà lách bằng phương pháp thuỷ canh?
Thủy canh tuy là phương pháp trồng cây không cần đất nhưng cũng cần một số giá thể để gieo hạt, Nước ta thường sử dụng xơ dừa, bởi đây là nguyên liệu dễ kiếm và rẻ tiền. Tuy nhiên khi áp dụng phương pháp thủy canh màng mỏng (Nutrient Film Technique: NFT), cây rau được trồng trong ống, dung dịch dinh dưỡng được bơm tuần hoàn kín suốt ngày đêm, khiến vụn xơ dừa thường xuyên rơi vãi, làm bẩn dẫn đến tình trạng tắc nghẽn đường cung cấp dinh dưỡng
- Tại các nước phát triển sử dụng sợi tổng hợp (growool) làm giá thể , rất tiện lợi khi sử dụng. Nhưng ở Việt Nam phải nhập khẩu trong nước, giá thành cao không phù hợp. Lựa chọn giá thể cần đáp ứng các yêu cầu thoáng khí, giữ nước, dễ kiếm, dễ sử dụng, sạch bệnh, nhẹ, ổn định trong suốt mùa sinh trưởng và giá thành thấp, nhưng vẫn đảm bảo cho cây trồng phát triển và đạt năng suất.
- Bước đầu nghiên cứu các loại bông thủy canh cho thấy vật liệu lọc bông phù hợp với rau thủy canh và đáp ứng được các yêu cầu trên. Tuy nhiên, chất liệu bông lọc nước thường khô nhanh ở lớp trên và rất ẩm ở lớp dưới sau khi dung dịch dinh dưỡng đi qua. Chính vì vậy mà bài viết này được thực hiện nhằm xác định độ cao giá thể bông gòn phù hợp cho sự sinh trưởng và năng suất xà lách bằng phương pháp thuỷ canh.
Xem thêm: Kỹ thuật trồng và chăm sóc hoa thược dược – loài hoa của tình yêu ngọt ngào
2. Vật liệu và phương pháp nghiên cứu trồng xà lách thuỷ canh
2.1 Vật liệu
- Giống: xà lách Minetto No.4 do công ty TNHH Phú Nông phân phối.
- Bông gòn lọc nước hồ cá (giá thể):Khay ươm chuyên dùng bằng mốp xốp có 84 lỗ (dài 50cm, rộng 30cm và cao 5cm).
- Rọ nhựa chuyên dùng trồng cây thủy canh, đường kính miệng 4cm và cao 5cm.
- Hệ thống trồng cây (thủy canh bè nổi – hydroponic float system): thùng xốp chứa 20 lít dung dịch thủy canh (40 x 60 x 15 cm) với mốp xốp làm bè nổi dày 5cm.
- Dinh dưỡng thủy canh Hydro green,
Thành phần dinh dưỡng thủy canh Hydro green dùng trong thí nghiệm
| STT | Phần A | Nồng độ | Phần B | Nồng độ |
| 1 | Tổng Nitrogen | 5.54 | Tổng Nitrogen | 1.8 |
| 2 | Calcium | 4.56 | Soluble Potasium (K2O) | 9.3 |
| 3 | Soluble potasium (K2O) | 2.54 | Magnesium | 0.56 |
| 4 | Available Phospahte | 4.6 | ||
| 5 | Ironchelate | 7.76 | ||
| 6 | Vi lượng Mg, Ca, B,…. | <1 |
Cách dùng: Pha 3 ml Hydro Greens phần A và 3 ml Hydro Greens phần B trong một lít nước
Xem thêm: Mẹo trồng cải bó xôi trong thùng xốp đạt năng suất cao
2.2 Phương pháp nghiên cứu
Bố trí thí nghiệm: Theo thể thức hoàn toàn ngẫu nhiên có 4 Thí nghiệm là 4 độ cao giá thể bông gòn lọc nước với 4 lần lặp lại, mỗi lặp lại gồm 10 cây.
- Thí nghiệm 1. Giá thể cao 1 cm (1 x 1 cm)
- Thí nghiệm 2. Giá thể cao 2 cm (2 x 1 cm)
- Thí nghiệm 3. Giá thể cao 3 cm (3 x 1 cm)
- Thí nghiệm 4. Giá thể cao 4 cm (4 x 1 cm)
- Kỹ thuật canh tác: khoan lỗ mốp xốp đường kính trên miệng lỗ là 2 cm, đường kính dưới đáy lỗ là 6 cm (hình phễu úp ngược),
- Chuẩn bị giá thể: cắt bông gòn lọc nước hồ cá thành những miếng vuông, mỗi cạnh rộng 1cm và chiều cao 1, 2, 3 và 4 cm (theo như bố trí thí nghiệm). Xé nhẹ bề ngang miếng giá thể có độ rộng khoảng 0,8 – 1 cm và sâu khoảng 0,5 – 0,8cm. Đặt từng miếng giá thể vào khay ươm 84 lỗ.
- Gieo hạt: Dùng kẹp nhọn đặt hạt giống khô vào từng miếng giá thể, khoảng 3 hạt xà lách trên một miếng giá thể (gieo hạt giống khô).
Chăm sóc:
- Giai đoạn nảy mầm: Đặt khay ươm trong phòng tránh gió, phía dưới khay có lót một lớp xơ dừa mỏng 1cm để tránh tổn thương rễ khi trời quá nóng, đặc biệt vào giữa trưa. Dùng bình xịt phun nước giữ ẩm thường xuyên (đặc biệt vào giữa trưa 15 – 20 phút/lần) đảm bảo duy trì độ ẩm tốt nhất cho hạt nảy mầm đều.
- Giai đoạn 7 ngày: đặt cây con xà lách vào rọ thủy canh, cây có chiều dài rễ trung bình là 5 cm. Đặt từng rọ vào mốp xốp được khoan lỗ. Thả nổi mốp xốp trên dung dịch dinh dưỡng, phun nước giữ mát lá, che lưới giảm 50% cường độ ánh sáng vào thời điểm nắng gắt giữa trưa (11:00 – 13:00 giờ).
- Thu hoạch:.42 ngày sau khi gieo (35 ngày sau khi trồng vào bè nổi).
Chỉ tiêu theo dõi
Về sinh trưởng: định kỳ 5 ngày/lần.
- Chiều cao cây (cm): dùng thước nhựa dẻo đo từ bề mặt giá thể đến chóp lá cao nhất của cây.
- Số lá còn xanh (lá/cây): đếm tổng số lá trên thân tính từ lá thật đầu tiên đến lá ngọn còn xanh.
- Kích thước lá (cm): dùng thước nhựa dẻo đo chiều dài và chiều rộng của lá to nhất trên cây.
- Đường kính gốc thân (cm): dùng thước kẹp đo gốc thân nơi cổ rễ khi thu hoạch.
- Chiều dài rễ (cm): đo từ cổ rễ đến đỉnh sinh trưởng của chóp rễ dài nhất.
Chỉ tiêu về năng suất
Năng suất tổng và năng suất thương phẩm (g/m2 ): cắt ngang gốc thân xà lách, vị trí ngay trên bề mặt mốp xốp, cân toàn bộ thân và lá xà lách thu được của từng nghiệm thức trên diện tích trồng để có năng suất tổng và loại bỏ phần lá già, vàng úa rồi cân cân phần năng suất thương phẩm, sau đó quy ra năng suất trên 1 mét vuông .
Xem thêm: Kỹ thuật trồng thạch thảo – loài hoa của tình yêu đích thực
3. Kết quả thu được sau quá trình thí nghiệm với rau xà lách thuỷ canh
3.1 Chiều cao cây
Chiều cao cây xà lách thủy canh trên 4 độ cao giá thể bông gòn lọc nước hồ cá khác biệt không có ý nghĩa qua phân tích thống kê ở 12 và 22 ngày sau khi gieo nhưng có khác biệt thống kê ở 32 và 42 ngày sau khi gieo, cao nhất ở độ cao giá thể 4cm và thấp nhất ở độ cao 1 cm.
- Ở nửa giai đoạn sinh trưởng đầu không khác biệt thống kê là do đặc tính của cây xà lách, đây là giai đoạn cây con, nếu trồng đất thì đây là giai đoạn vườn ươm, cây có kích thước và trọng lượng rất nhỏ nên sự khác biệt không ý nghĩa thống kê, nhưng sau khi trồng ra đồng thì cây sinh trưởng rất nhanh tạo nên sự khác biệt rõ nét ở nửa giai đoạn sinh trưởng sau. Giai đoạn 32 ngày sau khi gieo, chiều cao cây xà lách 17,91 cm ở nghiệm thức độ cao giá thể 4cm và thấp nhất ở nghiệm thức độ cao giá thể 1 cm (14,70 cm), khác biệt có ý nghĩa qua phân tích thống kê so với hai nghiệm thức độ cao giá thể 2 (15,61 cm) và 3 cm (16,39 cm) tương đương nhau và không khác biệt với độ cao 1 và 4 cm vì đây là giai đoạn cây đã chuyển sang sinh trưởng nhanh và tiếp tục duy trì cho đến khi thu hoạch.
- Điều này là do càng gần ngày thu hoạch cây tăng trọng lượng nhanh, độ cao giá thể thấp thì bộ rễ bị ngập hoàn toàn trong nước, do thiếu oxy mà đặc điểm của cây xà lách là không mọc rễ khí sinh xung quanh gốc thân để lấy oxy và dưỡng chất nên hoạt động rễ suy yếu, dẫn đến cây sinh trưởng kém, trái lại giá thể càng cao càng tạo điều kiện thuận lợi cho bộ rễ phát triển. .
| Độ cao giá thể | Ngày sau khi gieo | |||
| 12 | 22 | 32 | 42 | |
| 1cm | 2.74 | 5.71 | 14.7 | 24.60 |
| 2cm | 2.87 | 5.78 | 15.61 | 26.28 |
| 3cm | 2.97 | 06.04 | 1639 | 26.35 |
| 4cm | 2.68 | 6.67 | 17.91 | 27.68 |
Chiều cao cây (cm) xà lách thủy canh trên 4 độ cao giá thể bông gòn
Xem thêm: Kỹ thuật trồng và chăm sóc cúc tây – Loài hoa của sự kiên nhẫn và trang nhã
3.2 Số lá xanh trên cây
Số lá xanh trên cây xà lách thủy canh trên 4 độ cao giá thể bông gòn lọc nước hồ cá khác biệt không ý nghĩa qua phân tích thống kê giai đoạn 12 và 22 ngày sau khi gieo (dao động từ 5,2 – 6,1 lá/cây).
- Cây xà lách độ tuổi 18 – 20 ngày trung bình có khoảng 4 – 5 lá thật. Giai đoạn 32 và 42 ngày sau khi gieo, xà lách thủy canh khác biệt có ý nghĩa qua phân tích thống kê, cao nhất ở giá thể bông gòn lọc nước hồ cá cao 4 cm (cho 8,30 và 12,3 lá xanh/cây, tương ứng), thấp nhất bông lọc nước cao 1 cm (7,2 và 11,32 lá/cây, tương ứng).
- Điều này được giải thích tương tự ở chiều cao cây, rõ ràng độ cao giá thể bông lọc nước có ảnh hưởng đến chiều cao cây và số lá xanh trên cây giai đoạn từ 32 ngày sau khi gieo đến thu hoạch. Lá là cơ quan quang hợp chủ yếu, số lá trên cây càng nhiều thì càng góp phần gia tăng năng suất về sau.
| Độ cao giá thể | Ngày sau khi gieo | |||
| 12 | 22 | 32 | 42 | |
| 1cm | 3 | 5.2 | 7.2 | 11.2 |
| 2cm | 3 | 5.7 | 7.5 | 10.8 |
| 3cm | 3.1 | 05.08 | 7.8 | 11.3 |
| 4cm | 3.2 | 6.1 | 8.3 | 12.3 |
Số lá (lá/cây) xà lách thủy canh trên 4 độ cao giá thể bông gòn lọc nước
Xem thêm: Trồng hoa loa kèn – Loài hoa tượng trưng cho sự đoàn tụ, hạnh phúc.
3.3 Kích thước lá
Thủy canh xà lách, sử dụng giá thể bông gòn lọc nước hồ cá với độ cao 4 cm luôn cho kích thước lá lớn nhất và khác biệt có ý nghĩa thống kê so với giá thể cao 1cm qua 3 lần khảo sát từ 22 đến 42 ngày sau khi gieo (Hình 2 và Bảng 3).
- Ở 12 ngày sau khi gieo, chiều dài và đường kính lá (vị trí lá lớn nhất trên cây) đều không khác biệt ý nghĩa qua phân tích thống kê vì đây là thời kỳ cây con, sự sinh trưởng rất chậm (xà lách thuộc họ Cúc – Compositae có đặc tính sinh trưởng chậm hơn các loại rau trong họ Thập tự – Cruciferae như cải xanh, cải ngọt, cải thìa, cải củ…).
- Có lẽ vì vậy mà cây xà lách chưa bị ảnh hưởng bởi độ cao của giá thể, các giai đoạn sau cây lớn dần, giá thể càng cao bộ rễ càng phát triển tốt nên cây càng cao, số lá càng nhiều và kích thước lá càng lớn, có nghĩa là diện tích quang hợp tăng mà quang hợp là cơ sở cho việc tạo ra hợp chất hữu cơ. Quang hợp quyết định năng suất cây trồng, quang hợp tạo ra 90 – 95% chất khô trong cây nên tăng diện tích bộ lá làm tăng năng suất cây trồng.
Sự sinh trưởng bắt đầu tăng nhanh ở giai đoạn 22 ngày sau khi gieo cho đến khi thu hoạch. Giai đoạn thu hoạch 42 ngày sau khi gieo, chiều dài lá xà lách đạt 18,11cm (dài nhất) ở nghiệm thức độ cao giá thể 4cm, và đạt 16,03 cm (ngắn nhất) ở độ cao giá thể 1cm, chiều rộng lá đạt 10,93 cm (rộng nhất) ở nghiệm thức độ cao giá thể 4cm và đạt 9,78cm ở độ cao giá thể 1cm (hẹp nhất), khác biệt không ý nghĩa so với 10,04 cm ở độ cao 2 cm.
| Độ cao giá thể | Ngày sau khi gieo | |||
| 12 | 22 | 32 | 42 | |
| 1cm | 3.47 | 5.47 | 7.12 | 9.87 |
| 2cm | 3.55 | 6.4 | 7.36 | 10.4 |
| 3cm | 3.59 | 6.28 | 7.59 | 10.43 |
| 4cm | 3.63 | 6.49 | 7.79 | 10.93 |
Chiều rộng lá (cm) xà lách thủy canh trên 4 độ cao giá thể bông gòn lọc nước
Vậy độ cao giá thể bông lọc nước có ảnh hưởng đến kích thước lá trên cây xà lách thủy canh. Để không ngừng tăng thu hoạch sản phẩm người ta tìm mọi biện pháp nhằm tăng diện tích quang hợp và hiệu suất quang hợp của lá cây.
- Giá thể càng thấp, rễ bị ngập nước thường xuyên nên rễ kém phát triển ảnh hưởng đến sinh trưởng của cây mà cụ thể là chiều cao cây, số lá và cả kích thước lá. Lá là cơ quan quang hợp chủ yếu của cây. Sự gia tăng các chỉ tiêu sinh trưởng ở nghiệm thức giá thể cao 4 cm là tiền đề dẫn đến năng suất cao sau này.
Xem thêm: Trồng và chăm sóc hoa hải quỳ – loài hoa nhỏ nhắn tô điểm cho khu vườn
3.4 Đường kính gốc
Tương tự kết quả về chiều cao cây, số lá trên cây và kích thước lá, đường kính gốc thân của xà lách ở giai đoạn thu hoạch (42 ngày sau khi gieo) cũng to nhất (0,82cm) ở nghiệm thức độ cao giá thể 4cm và thấp nhất (0,72cm) ở giá thể cao 1 cm, khác biệt có ý nghĩa qua phân tích thống kê
| Độ cao giá thể | Đường kính gốc (cm) |
| 1cm | 0.72 |
| 2cm | 0.77 |
| 3cm | 0.75 |
| 4cm | 0.82 |
3.5 Chiều dài rễ
Chiều dài rễ xà lách thủy canh trên 4 độ cao giá thể bông gòn lọc nước hồ cá khác biệt có ý nghĩa thống kê giai đoạn qua các giai đoạn khảo sát, luôn cao nhất (từ 8,31 cm ở 12 ngày sau khi gieo đến 14,26cm ở 42 ngày sau khi gieo) ở độ cao giá thể 4cm và thấp nhất (từ 7,60cm ở 12 ngày sau khi gieo đến 12,40cm ở 42 ngày sau khi gieo) ở độ cao giá thể 1 cm.
- Chiều dài rễ cây xà lách thủy canh có khác biệt qua phân tích thống kê ngay lần khảo sát đầu tiên (12 ngày sau khi gieo), trong khi các chỉ tiêu sinh trưởng thân lá chỉ khác biệt thống kê ở giai đoạn 22 – 32 ngày sau khi gieo.
- Điều này được giải thích là do đặc tính sinh trưởng của thực vật, giai đoạn nảy mầm thì mầm rễ mọc ra trước mầm chồi, dẫn đến sự sinh trưởng chiều dài rễ nhanh hơn chiều dài thân ở giai đoạn cây mầm. Giai đoạn nảy mầm yêu cầu điều kiện môi trường tối hảo, yếu tố quan trọng nhất là độ ẩm.
Trong thí nghiệm này, hạt sau khi gieo sẽ được duy trì ẩm độ tối hảo nên sự nảy mầm diễn ra nhanh và đều, chính vì vậy độ cao giá thể thích hợp thì sự khác biệt về sinh trưởng biểu hiện rất sớm (sớm hơn thân lá) và là tiền đề cho sự sinh trưởng thân lá tốt và tạo năng suất cao sau này.
- Bộ rễ cây hoạt động mạnh sẽ dẫn đến cây sinh trưởng khỏe. Mặc dù thủy canh là canh tác trong môi trường nước, nhưng để đảm bảo sản xuất rau thành công thì vấn đề quan trọng nhất là đảm bảo bộ rễ thở được, yêu cầu ít nhất 2 cm phần rễ sát gốc thân (rễ trên cùng) không chìm trong nước.
- Bông gòn lọc nước hồ cá có cấu trúc nhiều sợi nhỏ đang xen vào nhau tạo được nhiều khoảng trống thoáng khí, khả năng giữ nước ổn định nên rất thích hợp cho sự sinh trưởng của rễ xà lách ngay từ giai đoạn nảy mầm, nếu xác định độ cao phù hợp cho sự sinh trưởng rễ và thân lá ở giai đoạn sau thì đây là giá thể lý tưởng để sản xuất xà lách thủy canh.
| Độ cao giá thể | Ngày sau khi gieo | |||
| 12 | 22 | 32 | 42 | |
| 1cm | 7.6 | 10.55 | 11.2 | 12.40 |
| 2cm | 7.81 | 11.1 | 12.16 | 12.5 |
| 3cm | 7.93 | 12.08 | 13.1 | 13.35 |
| 4cm | 8.31 | 13.4 | 14.03 | 14.26 |
Chiều dài rễ (cm) xà lách thủy canh trên 4 độ cao giá thể bông gòn lọc nước
Xem thêm: Cách trồng và thu hoạch mùi tây
3.6 Năng suất
Năng suất tổng và năng suất thương phẩm (g/m2 ) của xà lách thủy canh trên 4 độ cao giá thể bông gòn lọc nước hồ cá khác biệt có ý nghĩa qua phân tích thống kê, cao nhất ở giá thể có độ cao 4 cm (238,61 và 169,69 g/m2 , tương ứng), kế đến ở độ cao 3cm (222,15 và 154,69 g/m2 , tương ứng), tiếp theo là giá thể cao 2 cm và năng suất thấp nhất ở giá thể cao 1 cm (154,15 và 95,69 g/m2 , tương ứng).
| Độ cao giá thể | Năng suất tổng (g/m2 ) | Năng suất thương phẩm (g/m2) |
| 1cm | 154,15 | 95,69 |
| 2cm | 212,31 | 142,39 |
| 3cm | 222,15 | 154,69 |
| 4cm | 238,61 | 169,69 |
Năng suất tổng và năng suất thương phẩm của xà lách thủy canh trên 4 độ cao giá thể bông gòn lọc nước hồ cá
- Giá thể bông lọc nước hồ cá càng thấp thì càng oi nước vì khi đặt vào đáy rọ trên hệ thống bè nổi, chúng luôn trong tình trạng bảo hòa nước, thiếu oxy cho bộ rễ phát triển, đây là nguyên nhân chính dẫn đến năng suất xà lách thấp.
- Trái lại, giá thể cao 4 cm xấp xỉ độ cao bè nổi (dày 5cm) sẽ giúp cho phần rễ trên cùng luôn trong trạng thái đầy đủ oxy, vì vậy bộ rễ phát triển mạnh nhất (sâu nhất) dẫn đến sự sinh trưởng thân lá cũng tốt nhất, năng suất đạt.
Tuy nhiên, cần lưu ý phun nước thường xuyên hơn ở giai đoạn hạt nảy mầm vì giá thể bông lọc nước càng cao thì bề mặt giá thể càng khô nhanh sau tưới. Kết quả này giải quyết được khó khăn lớn mà người sản xuất đang phải đương đầu, mở ra triển vọng to lớn cho việc ứng dụng vào sản xuất rau thủy canh dạng màng dinh dưỡng (NFT: trồng trên ống, dinh dưỡng bơm hoàn lưu khép kín) ở Việt Nam với quy mô trang trại, có thể tự động hóa trong khâu tưới phun (sử dụng đồng hồ hẹn giờ – timer) mà không còn lệ thuộc vào giá thể hữu cơ (xơ dừa) nhiều trở ngại như hiện nay.
Xem thêm: Cách trồng, chăm sóc và thu hoạch kinh giới cay (oregano)
4. Kết luận
Sản xuất xà lách bằng phương pháp thủy canh, sử dụng giá thể bông gòn lọc nước hồ cá càng cao cho năng suất và các chỉ tiêu sinh trưởng (chiều cao cây, số lá trên cây, chiều dài và đường kính lá, đường kính gốc thân, chiều dài rễ) càng tốt.
- Năng suất thương phẩm cao nhất (169.69 g/m2 ) ở độ cao giá thể 4cm, tương đương 77% cao hơn giá thể cao 1 cm; giá thể cao 3cm cho năng suất thương phẩm 62% cao hơn giá thể cao 1 cm và giá thể cao 2 cm cho năng suất thương phẩm 49% cao hơn giá thể cao 1 cm.
Có thể sử dụng bông gòn lọc nước hồ cá với độ cao 4cm dùng làm giá thể sản xuất xà lách thủy canh dạng bè nổi với quy mô trang trại thay thế giá thể truyền thống là xơ dừa (nhưng cần phun nước giữ ẩm thường xuyên ở giai đoạn hạt nảy mầm). Cần thử nghiệm giá thể bông gòn lọc nước hồ cá với độ cao 4 cm để sản xuất xà lách thủy canh dạng màng mỏng
5. Chính sách hỗ trợ hạt giống tại Nông sản Dũng Hà
Trong những năm gần đây, chúng ta có thể quan sát thấy sự phát triển mạnh mẽ của việc tiêu dùng nông sản sạch. Luôn thấu hiểu tâm tư nguyện vọng của bà con, Nông Sản Dũng Hà đã có chính sách đầu tư hỗ trợ bà con nông dân theo các điều kiện sau:
- Diện tích trồng 5.000 m2 – 10.000 m2, Nông sản Dũng Hà hỗ trợ giảm giá hạt giống, đồng thời tạo cơ hội cho nông dân công nợ từ 20 – 30 phần trăm.
- Ngoài ra, chúng tôi còn đến tận nơi để lập biểu đồ, thăm quan đất trồng, tư vấn cách trồng, cách ươm giống và các phương pháp xử lý hiệu quả nhất.
- Nông dân có diện tích canh tác trên 10.000 m2 khi mua hạt giống sẽ được giá rẻ hơn rất nhiều so với giá thông thường, hỗ trợ 30% tiền công nợ. Ngoài ra, chúng tôi hỗ trợ 20 – 50% nợ quá hạn.
- Cùng với đó, người trồng vẫn nhận được tất cả các hoạt động ưu đãi, chẳng hạn như thăm đất, hướng đẫn mẹo trồng, ươm hạt giống, thực hành quản lý hiệu quả nhất…
Mọi người có nhu cầu và quan tâm đến việc trồng các loại hạt giống có thể liên hệ để được tư vấn và chăm sóc tận tình qua số điện thoại: 1900986865